Küre, kürebeldesi

Küre Beldesi


 Içerige git

Sultan 2 Mahmud



SULTAN II. MAHMUD



Babasi : Birinci Abdulhamid
Annesi : Naksidil Valide Sultan
Dogdugu Tarih : 20 Temmuz 1785
Öldügü Tarih : 01 Temmuz 1839
Saltanati : 1808 - 1839

Sultan Ikinci Mahmud, 20 Temmuz 1785 tarihinde Istanbul'da dogdu. Babasi Sultan Birinci Abdülhamid, annesi Naksidil Valide Sultan'dir. Orta boylu, genis omuzlu, beyaz sakalli, zarif ve sevimli yüzlüydü. Diger Osmanli padisahlari gibi kuvvetli bir tahsil gördü. Ögrenimi ile Sultan Üçüncü Selim padisahligi sirasinda bizzat mesgul olmustu.

Cesur, temkinli, sabirli ve azimli bir kisilige sahip olan Sultan Ikinci Mahmud, Alemdar Mustafa Olayi sonrasinda, 28 Temmuz 1808 tarihinde tahta çiktiginda 23 yasindaydi. Zeki ve bilgili bir insan olan Sultan Ikinci Mahmud, Avrupa'daki yenilesme hareketlerini benimsemisti. Adalet islerine gereken önemi verdi, yeni kanun ve tüzükler hazirlatti ve bu sebeple kendisine "Adlî" sani verildi.

Sultan Üçüncü Selimin yaninda yetismis olan Sultan Ikinci Mahmud ondan etkilenmis, padisahligi döneminde de islahatlar yapmanin gerekliligine inanmisti. Askeri ve Idari alanda islahatlar yapmaya çalisan Sultan Ikinci Mahmud, Sekban-i Cedit adi verilen yeni bir askeri teskilat kurdu (14 Ekim 1808). Ancak yeniçeriler kendilerine tehlike olabilecek alternatif bir askeri kuvvet istemiyorlardi. Ayaklanarak Sekban-i Cedit'in kaldirilmasini sagladilar.

Eskinci adi verilen yeni bir askeri teskilat kuran Sultan Ikinci Mahmud'a karsi yeni bir yeniçeri ayaklanmasi oldu. Sultan Ikinci Mahmud, artik Osmanli Devleti için kanayan bir yara haline gelen yeniçeri ocaklarini Vaka-i Hayriye adi verilen olayla ortadan kaldirildi (15 Haziran 1826). Yeniçeri ocagi kaldirildiktan sonra, onun yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adi verilen yeni bir askeri teskilat olusturuldu.

Yapilan yeniliklerin merkezden uzakta bulunan valiler ve idareciler tarafindan da benimsenmesi gerektigine inan Alemdar Mustafa Pasa, Sultan Mahmud döneminde Ayanlarla Sened-i Ittifak'i imzaladi. Buna göre ayanlar merkeze sadik kalacak ve yenilik hareketlerini destekleyecek, padisahlar da ayanlarin elde etmis olduklari haklari taniyacakti. Sened-i Ittifak ile ayanlar padisahin mutlak otoritesine karsi siyasi bir mesruiyet kazanmis oluyorlardi. Padisah otoritesinin baska herhangi bir güçle ortaklik kabul etmesi mümkün degildi ve Osmanli idari yapisinin hem ruhuna, hem de tabiatina aykiriydi. Bu sebeple zaten ölü dogan Sened-i Ittifak çok uzun ömürlü olmadi. Kisa bir süre sonra Sultan Ikinci Mahmud, idareyi tamamen eline alarak ayanlari bir bir ortadan kaldirarak merkezi otoriteyi güçlendirmeye çalismistir.

Sadece askeri alandaki yeniliklerle bir yere varilamayacagini düsünen Sultan Ikinci Mahmud, Divan Teskilati'ni kaldirarak onun yerine Bakanliklar (nazirlik) kurdu. 30 Mart 1838'de Sadrazamlik makamina "Basvekâlet", Sadrazama "Basvekil" denilmesi kararlastirildi. Ölen ya da azledilen devlet memurlarinin mallarina el konmasi anlamina gelen "Müsadere" usulünü kaldirdi. Ayrica devlete islahat hareketlerinde yardimci olmak, yeni teklifler getirmek, memurlarin terfi ve yargilanmasiyla ugrasmak üzere Darü's Suray-i Bab-i Ali kuruldu.

Sosyal alanda da bazi yenilesme hareketlerine ve islahatlara girisen Sultan Ikinci Mahmud, 3 Mart 1929'da kiyafet degisikligi hakkinda bir ferman yayinlandi. Ilk Türk gazetesi Takvim-i Vekayi yayin hayatina basladi (1 Kasim 1831). Medreselerin yaninda Avrupali tarz egitim veren yeni okullar açildi ve Avrupa'ya ögrenciler gönderildi.

Posta teskilatinin kurulmasi ve Karantina uygulamasi da yine Sultan Ikinci Mahmud döneminde gerçeklestirildi. Avrupali tüccarlarla rekabet edebilmeleri için Türk tüccarlara gümrük kolayliklari getirildi. Ilk nüfus sayimi yapildi. Bu sayim sonucunda Anadolu'da 2.500.000'dan fazla, Rumeli'de de 1.500.000 erkek vatandasin yasadigi tespit edildi.

Ülke içinde ve disinda yapilacak seyahatler için, bazi esaslar kabul edildi. Buna göre ülke içinde seyahat yapacak yurttaslar Mürur Tezkiresi (geçis belgesi) tasiyacaklar, ülke disina çikacak yurttaslar da Hariciye Nezaretinden (Dis Isleri Bakanligi) pasaport alacaklardi.

Sultan Ikinci Mahmud döneminde, mimari alanda da yeni bir gelismenin basladigi görülür. Imparatorlugun degisik bölgelerinde birbirinden güzel yapilar insa edildi. Sultan Ikinci Mahmud'un yaptirdigi eserlerden bazilari sunlardir:

Rodos Süleymaniye Camii, Izmir Biyiklioglu Mahmud Camii, hayatini kurtaran Cevri Kalfa'nin adini verdigi mektep, Nusretiye Camii, Istanbul Kocamustafapasa Küçük Efendi Camii ve Külliyesi, Tas Kisla, Gülhane Parki girisindeki Alay Köskü.

Sultan Ikinci Mahmud ayrica, Istanbul'daki bütün büyük camilerin tamirini de yaptirdi. Unkapani köprüsü yine onun zamaninda yapildi. Mekke-i Mükerreme'de bir medrese yaptirdi ve Mescid-i Aksa'yi tamir ettirdi.

Ayni zamanda hattat, bestekâr ve sair olan Sultan Ikinci Mahmud yazdigi siirlerde Adli mahlasini kullandi.

Siiri, edebiyati ve bilimi seven, halk arasinda dolasmayi ve onlarin dertlerini dinlemeyi gerekli gören Sultan Ikinci Mahmud, Osmanli Imparatorlugu'nu gerek sosyal bakimdan, gerekse uygarlik açisindan ileri bir ülke yapmaya çalisti. Sultan Ikinci Mahmud yakalandigi verem hastaligindan kurtulamayarak, 1 Temmuz 1839 günü dinlenmek için gittigi kardesi Esma Sultan'in Çamlica'daki köskünde, 54 yasinda vefat etti. Büyük bir cenaze töreni ile halkin gözyaslari arasinda Divan Yolu'ndaki türbesine defnedildi.

Erkek Çocuklari: Abdülmecid, Abdülaziz, dört tane Ahmed isimli Sehzade, Bayezid, Abdülhamit, Süleyman, Mehmed, Murad, Nizameddin, Mehmed, Abdullah, Osman
Kiz Çocuklari: Emine Sultan, Hamide Sultan, Hayriye Sultan, Sah Sultan, Saliha Sultan, Ayse Sultan, Atike Sultan, Fatma Sultan, Münire Sultan, Fatma Sultan, Mihrimah Sultan, Adile Sultan



 Içerige geri dön |  Geri ana menüye