Küre, kürebeldesi
Ana menü:
SULTAN III. SELIM
Babasi : Üçüncü Mustafa
Annesi : Mihrisah Sultan
Dogdugu Tarih : 24 Aralik 1761
Öldügü Tarih : 28 Temmuz 1808
Saltanati : 1789 - 1807
Sultan Üçüncü Selim, 24 Aralik 1761 tarihinde Istanbul'da dogdu. Babasi Sultan Üçüncü Mustafa, annesi Mihrisah Sultan'dir. Annesi Gürcüdür. Kâhinlere inanan babasi Sultan Üçüncü Mustafa, onlarin yeni dogan oglu Selim'in essiz bir cihangir olacagini söylemeleri üzerine, büyük bir sevince kapilmis, yedi gün yedi gece bayram yapilmasini emretmistir. Sultan Üçüncü Selim, dogum günündeki bu hava içinde büyüdü. Sarayda çok güzel bir sekilde yetistirildi.
Sultan Üçüncü Mustafa, kendisinden sonra oglu Sultan Üçüncü Selim'in padisah olmasini istemisti. Ancak, babasindan sonra padisahliga amcasi Sultan Birinci Abdülhamid getirildi. Sultan Birinci Abdülhamid, Sultan Üçüncü Selim'i sarayda göz önünde bulunduruyor, ancak yine de onun egitimine önem veriyordu. Amcasi Sultan Birinci Abdülhamid'in ölümü üzerine 7 Nisan 1789 günü 28 yasindayken Osmanli tahtina oturdu.
Sultan Üçüncü Selim edebiyata ve güzel yazi yazmaya çok merakliydi. Yazmis oldugu hat ve levhalardan bazilari cami ve türbelere asilmistir. Arapça ve Farsça dillerini çok iyi konusuyordu. Çok merhametli bir insan olan Sultan Üçüncü Selim dinine, vatanina ve milletine çok düskündü. Ciddi bir egitim görerek yetisti. Iyi bir sair, tamburi neyzen ve hanende idi. Bestekâr da olan Sultan Üçüncü Selim, güzel sanatlara düskün, açik fikirli, ancak zaafa varacak kadar yumusak karakterliydi. Osmanli Devleti'nde baticiligin yerlesmesini istiyordu.
Sultan Üçüncü Selim tahta çiktigi zaman halk ona büyük ümitler bagladi. Halk, genç hükümdarin Osmanli imparatorlugu'nu o eski güçlü ve ihtisamli devirlerine geri döndürecegini düsünüyordu.
Sultan Üçüncü Selim, Osmanli-Rus savasinda alinan yenilginin sorumlusu olarak yeniçeri ocagini görüyordu. Sehzadeligi sirasinda, Avrupa ordularindaki ilerlemeleri izlemis, Prusya ordusunda egitime verilen önemi görmüstü. Askerlerin düzenli egitim görmeleri gerektigini düsünüyordu. Bazi yeniçeri birliklerini düzene sokmaya çalisti. Yeniçerilerin disinda yeni askerler de topladi ve orduya dâhil etti. Böylece, "yeni usul asker" anlamina gelen "Nizam-i Cedid" adli askeri örgütü kurdu (24 Subat 1793).
Nizam-i Cedid ocaginin masraflarini karsilamak için Irad-i Cedid adinda yeni bir de hazine kuran Sultan Üçüncü Selim, bu yeni askeri örgütün egitim ve ögretim islerini de Avrupa'dan getirttigi yabanci subaylara verdi. Selimiye kislalarini kurdu, mevcut Kara ve Deniz Mühendishanelerini de yeniledi. Özellikle Yas Antlasmasi'ndan sonra islahatlara yönelen Sultan Üçüncü Selim, Nizam-i Cedid'i olusturmakla yetinmeyip, Paris, Londra, Viyana ve Berlin gibi kentlerde elçilikler açti. Fransizca, Osmanli Devleti'nin ilk resmi yabanci dili olarak kabul edildi. Yabanci dil egitimine ve kültür hareketlerine önem verildi, bazi teknik eserler Türkçe'ye çevrildi.
Osmanli-Rus iliskileri 1789'da ve 1805'te imzalanan antlasmalar ile düzelmeye baslamisti. Ancak Ruslar, izledikleri yayilma politikalarindan vazgeçmediler. Balkanlarda Rus baskisindan kurtulmak isteyen Osmanlilar, bogazlari Rus gemilerine kapadi. Rus yanlisi Eflak ve Bogdan Beyleri degistirildi. Ancak alinan bu kararlar, Ingiliz ve Ruslarin baskilari sonucu yürürlüge konamadi.
Imar faaliyetlerine de önem veren Sultan Üçüncü Selim:
Istanbul Selimiye Camii, Tophane Kislasi, Haliç Humbaraci ve Lagimci Kislalari'nin disinda Isakçi ve Üsküdar Zahire Ambarlari gibi büyük ve önemli binalar insa ettirdi. Eyüp Sultan Camii'ni onartip, türbe'nin kapilarini gümüsten yaptirdi. Konya'da ki Mevlana türbesinde bazi kisimlari da tamir ettirdi.
Sultan Üçüncü Selim döneminin diger eserleri sunlardir:
Soma Hizir Bey Camii, Yozgat Cevahir Ali Efendi Camii, Eyüp Mihrisah Valide Sultan Külliyesi, Safranbolu Izzet Mehmed Pasa Camii, Bursa Emir Sultan Camii ve Türbesi, Izmit Hisar Bey Camii.
Sultan Üçüncü Selim, 29 Mayis 1807 tarihinde Osmanli padisahligini Sehzade Mustafa'ya terk ettikten sonra 1 yil 2 ay daha yasadi. Alemdar Mustafa Pasa Olayi sirasinda, yeni padisahin adamlari tarafindan 28 Temmuz 1808 tarihinde öldürüldü. Cenazesi, Laleli Camii avlusunda, babasi Sultan Üçüncü Mustafa'nin yanina defnedildi.