Küre, kürebeldesi

Küre Beldesi


 Içerige git

Yildirim Beyazid



YILDIRIM BAYEZID



Babasi : Murad Hüdavendigar
Annesi : Gülçiçek Hatun
Dogdugu Tarih : 1360
Öldügü Tarih : 8 Mart 1403
Saltanati : 1389 - 1403

Yildirim Bayezid 1360 yilinda Edirne'de dogdu. Babasi Murad Hüdavendigar, annesi Gülçiçek Hatundur. Gülçiçek Hatun Rum'dur. Yildirim Bayezid yuvarlak yüzlü, beyaz tenli, koç burunlu, ela gözlü, kumral saçli, sik sakalli ve genis omuzluydu. Girdigi savaslarda gösterdigi cesaretten dolayi ona 'Yildirim' lakabi takilmisti.

Çocuklugunu Bursa Sarayi'nda kardesleriyle birlikte geçirdi. Iyi bir egitim gördü. Devrin en büyük âlimlerinden dersler aldi. Gençliginde Kütahya sancaginda valilik yapti. Sultan Murad Hüdavendigar'in vasiyeti geregi 1389 yilinda padisahliga getirildi. Tahta çiktiginda 29 yasindaydi.

Sirbistan'in basinda, Kosova savasinda ölen Kral Lazar'in oglu Stefan Lazaroeviç vardi. Baris antlasmasi için geldigi Edirne'de kiz kardesi Maria'yi Bayezid'e verdi. Bu evlenme sayesinde Osmanli-Sirp dostlugu kuruldu. Yildirim Bayezid Timur'la yaptigi Ankara Savasi'nda yenildi ve esir düstü. 13 yil süren saltanati sonunda esaretinin baslamasindan 7 ay 12 gün sonra vefat etti.

Erkek Çocuklari: Musa Çelebi, Süleyman Çelebi, Mustafa Çelebi, Isa Çelebi, Mehmed Çelebi, Ertugrul Çelebi, Kasim Çelebi
Kiz Çocuklari: Fatma Sultan

BEYLIKLERLE MÜCADELE

1389 yilinda Bulgaristan ve Bosna'nin fethi gerçeklestirildikten sonra, Anadolu'da durumun karistigini haber alan Yildirim Bayezid, Balkan devletleriyle açik antlasmalar imzaladi. Yildirim, Sultan Murad'in ölümünü firsat bilip Osmanlilara karsi güç birligi yapan Anadolu Beyliklerine karsi mücadeleye giristi.

Karamanogullari hem Beysehir'i isgal etmisler, hem de Saruhan, Mentese, Aydin ve Germiyan Beyliklerini kiskirtmislardi. Yildirim Bayezid beraberindeki Sirp kuvvetleriyle birlikte Anadolu'ya girdi ve baskaldiran bu beyliklerin topraklarini tek tek ele geçirdi.

Ayrica Çandaroglu Isfendiyar Bey'de Osmanli hâkimiyetini kabul etti.

ILK ISTANBUL KUSATMASI

Karaman Seferi'nde Yildirim Bayezid ile birlikte bulunan, Sirp Imparatoru Yoannes'in oglu Manuel Bursa'ya geldikten sonra izinsiz bir sekilde Istanbul'a gitti. Bu olay üzerine, Yildirim Bayezid bu gidisin gizli bir amaci oldugunu düsünerek, daha önceden planlanmis Macaristan seferini iptal etti ve Istanbul'u kusatma karari aldi.

Istanbul karadan ve denizden kusatildi (1391). Büyük ve kuvvetli toplar olmadigindan, kusatma abluka niteliginde oldu. Macarlarin Türk topraklarina girmesiyle kusatma kaldirildi. Bu kusatma Osmanlilar tarafindan yapilan ilk Istanbul kusatmasidir.

Bos durmayan Macarlar kuzeyden Osmanli topraklarina girmislerdi. Üzerlerine gönderilen Türk Akincilari, Kral Sigismund komutasindaki Macar Ordusunu yendiler (1392). Tuna-Eflak Seferinden dönüldügünde Selanik ve çevresi de Osmanli topraklarina katildi (1394).

Yildirim Bayezid 1395 yilinda Istanbul'u ikinci kez kusatti. Fakat Haçlilarin harekete geçtigini haber alinca bu kusatma da birincisi gibi basariya ulasmadan kaldirildi.

NIGBOLU ZAFERI

Osmanlilarin Rumeli'deki faaliyetlerinin devam etmesi, akincilarin Bosna'ya ve Arnavutluk'a kadar ilerlemeleri Haçlilari telasa düsürdü. Macar Krali Sigismund, Papa'nin da destegiyle basta Fransiz, Ingiliz ve Alman kuvvetleri olmak üzere bütün Avrupa ülkelerinin katilimiyla olusan Haçli Ordusu'nun basina geçti. Bu ordu 1396 yilinin Mayis ayinda harekete geçti.

Bu ittifakin amaci bes yildir kusatma altinda bulunan Istanbul'u kurtarmakti. Haçlilar Tuna kiyisindaki Nigbolu kalesini kusattilar. Kale kumandani Dogan Bey, Yildirim Bayezid komutasindaki Osmanli Ordusu yetisinceye kadar kaleyi basariyla savundu. 1396 yilinda Nigbolu kalesi önlerinde çok kanli çarpismalar oldu. Haçlilar, tarihe Nigbolu Savasi olarak geçen bu çatismada büyük bir bozguna ugradilar. Savas sonunda Haçlilarin aldigi yerler Osmanli Devletine geçti. Bulgar Kralligi ortadan kaldirildi ve Macaristan içlerine dogru akinlar yapildi. Haçli dünyasi yarim yüzyil Türklerin üzerine yürümeye cesaret edemedi. Bu savastan sonra Yildirim Bayezid'e Abbasi Halifesi tarafindan "Sultan-i iklim-i Rum" yani "Anadolu Sultani" unvani verildi.

Nigbolu Savasindan sonra Istanbul üçüncü defa kusatildi. Daha önceden yapimina baslanmis olan Anadoluhisari bu kusatma sirasinda tamamlandi. Güçlü bir deniz kuvveti ve büyük toplarin olmamasi fethi engelliyordu. Bu sebeple Yildirim Bayezid, Türk Denizciligini gelistirmeye çalisti. Yildirim Istanbul'u kusatma altinda tutarak, sehrin teslim olacagini düsünüyordu. Ancak Timur tehlikesi ortaya çikinca, Bizans'la bir antlasma yapildi ve kusatma kaldirildi. Bu antlasmayla, Istanbul Sirkeci'de bir cami, bir Islam Mahkemesi ve bir Türk mahallesi kuruldu. Yillik haraç arttirildi. Ayni yil Yunanistan'a ve Mora'ya sefer düzenlendi.

1398 yilinda Karaman ülkesi ve Karadeniz beylikleri fethedildi. Bir yil sonra da Dulkadirogullari Beyligine son verildi. Yildirim Bayezid, ayrica Istanbul Galata'da bulunan Ceneviz Kolonisi ile de savasti.

ANKARA SAVASI

Timur, Cengiz Imparatorlugu'nu yeniden kurmak amaciyla faaliyetlere baslamisti. Iran'i almis, Hindistan'a da seferler düzenlemisti. Azerbaycan ve Bagdat Emirleri korkularindan Yildirim Bayezid'e sigindilar. Timur Emirleri geri istediyse de, Yildirim Bayezid bunu reddetti ve bu olaydan dolayi Timur ile Yildirim Bayezid'in aralari açildi. Anadolu'ya giren ve Sivas'i yagmalayan Timur, seçme askerlerden olusan ordusu ile birlikte Anadolu'da ilerlemeye devam etti. Osmanli Ordusu da harekete geçti. Iki ordu Ankara'da Çubuk Ovasi'nda karsilastilar.

Yapilan Ankara Savasi'nda Yildirim'in kuvvetlerinden olan Kara Tatarlar'in, Timur tarafina geçmesi Osmanli Ordusunun dagilmasina neden oldu (20 Temmuz 1402).

Yildirim Bayezid, Timur'a esir düstü. Bu savas Osmanli Devleti'nin 50 yil kadar duraklamasina neden oldu. Anadolu Türk birligi dagildi ve Anadolu'daki beylikler tekrar ortaya çikarak güçlendi. Bassiz kalan Osmanli Devleti'nde karisikliklar basladi.

Osmanli Devleti'nin dört ayri bölgesinde, sehzadeler tarafindan dört ayri devlet ilan
edildi. Bursa, Iznik ve Izmit, Timur tarafindan yagmalanip yakildi, Izmir isgal edildi. 1402'den 1413'e kadar sürecek olan bu iktidar boslugu ve taht mücadeleleri dönemine Fetret Devri adi verildi.

MIMARI ESERLER

Memleketin imariyla da mesgul olan Yildirim Bayezid, özellikle Bursa'da Islam mimarisini ebediyen yasatacak camiler, külliyeler ve medreseler yaptirdi.

Timurtas Pasa adina bir Camii, Mudurnu Yildirim Camii, Bergama Ulu Camii, Bursa Ulu Camii o dönemde yapilmis önemli mimari eserlerdendi.

Yildirim Bayezid ayrica 1396 yilinda Istanbul'un fethi için bir asama olan Anadoluhisari'ni yaptirdi.

Yaptirilan Bursa Yildirim Darüssifasi ve Bursa Yildirim Saglik Ocagi Osmanli Imparatorlugunda saglik alaninda yapilan ilk eserlerdi. Bursa Yildirim Medresesini de insa ettiren Yildirim Bayezid, Bursa'nin ilim adamlarinin merkezi olmasini sagladi. "Emir Sultan" adiyla söhret bulmus olan Emir Buhari o dönem Bursa'ya gelmis olan ilim adamlarindan birisidir.



 Içerige geri dön |  Geri ana menüye